“Nên thành lập hộ kinh doanh hay doanh nghiệp?” Đây là câu hỏi mà rất nhiều cá nhân đặt ra khi quyết định bắt đầu “khởi nghiệp”. Tuy nhiên, ít cá nhân nào thực sự nắm bắt được những lợi ích và hạn chế của hai mô hình và việc xây dựng thành công trong công ty hay hộ kinh doanh – bên nào sẽ có lợi hơn. Hãy cùng Replus tìm hiểu qua bài viết để trả lời những câu hỏi thắc mắc ở trên.
Sơ lược về hộ kinh doanh và doanh nghiệp
Một số người thường nhầm lẫn khái niệm hộ kinh doanh có nghĩa là doanh nghiệp. Vậy, cụ thể hộ kinh doanh là gì? Ngành nghề kinh doanh của hộ kinh doanh có khác với doanh nghiệp hay không?
Hộ kinh doanh là gì?
Hộ kinh doanh do cá nhân hoặc tổ chức là người Việt Nam từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ làm chủ, không thuộc sở hữu gia đình. Hộ kinh doanh chỉ được phép sử dụng lao động ít hơn mười người, được đăng ký tại một địa điểm duy nhất và chịu trách nhiệm bằng tất cả tài sản của họ cho mục đích kinh doanh.
Nếu các thành viên hộ gia đình đăng ký kinh doanh thì một trong số họ phải được chỉ định làm đại diện kinh doanh tại nhà. Cá nhân hoặc người được các thành viên đồng ý làm đại diện là chủ hộ kinh doanh. Ngoài việc tìm hiểu về Hộ kinh doanh, điều quan trọng hơn nữa là phải hiểu thêm về khái niệm doanh nghiệp là gì và các lĩnh vực liên quan để đánh giá tốt hơn liệu thành lập công ty hay hộ kinh doanh sẽ hữu ích hơn.
Doanh nghiệp là gì?
Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có trụ sở giao dịch, tài sản riêng, được thành lập hoặc đăng ký hoạt động kinh doanh thương mại theo quy định của pháp luật. Theo Luật Doanh Nghiệp 2020, các loại hình doanh nghiệp sau đây được xác định rõ ràng:
- Công ty trách nhiệm hữu hạn: công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do một tổ chức hoặc cá nhân kiểm soát; công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên và tối đa 50 tổ chức hoặc đoàn thể là thành viên.
- Công ty cổ phần là hình thức doanh nghiệp trong đó vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần. Các cá nhân hoặc tổ chức có thể là cổ đông trong công ty, với tối thiểu ba cổ đông và không giới hạn tối đa.
- Công ty hợp danh: có ít nhất hai thành viên hợp danh và ngoài các thành viên hợp danh có thể có các thành viên góp vốn khác. Thành viên góp vốn có thể là cá nhân hoặc tổ chức và trách nhiệm của họ đối với các nghĩa vụ kinh doanh chỉ giới hạn trong phạm vi số vốn họ đã góp, trong khi thành viên hợp danh phải hoàn toàn chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản.
- Doanh nghiệp tư nhân: chủ sở hữu hoàn toàn chịu trách nhiệm về tài sản của mình. Quyền sở hữu duy nhất chỉ có thể được hình thành bởi một người. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh trong công ty hợp danh.
Ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp đối chiếu với hệ thống danh mục ngành, nghề kinh doanh của hộ kinh doanh hoàn toàn giống nhau.
>>>Xem thêm: Lợi ích khi chuyển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp
Vậy nên thành lập hộ kinh doanh hay doanh nghiệp?
Do đó, việc đăng ký thành lập công ty hay hộ kinh doanh đều giống nhau là cùng thực hiện mục tiêu kinh doanh thương mại của chủ sở hữu. Tuy nhiên, mỗi mô hình đều có những ưu và nhược điểm riêng, cụ thể như sau:
Ưu điểm của hộ kinh doanh
- So với các tập đoàn, doanh nghiệp thì hộ kinh doanh có thủ tục thành lập rất đơn giản, không tốn quá nhiều thời gian và tiền bạc.
- Việc quản lý đơn giản hơn vì số lượng thành viên ít, chủ yếu gồm các thành viên trong cùng hộ gia đình.
- Không có giới hạn vốn; các hộ kinh doanh có thể kinh doanh với số vốn ít hoặc nhiều, cho phép quay vòng vốn nhanh và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình kinh doanh.
- Không phát sinh chi phí, hộ kinh doanh có thể nộp mức thuế cố định hàng tháng do cơ quan thuế ấn định, giá cấp phép sẽ căn cứ vào thu nhập của từng năm.
Nhược điểm của hộ kinh doanh
- Với quy mô nhỏ, mỗi hộ kinh doanh chỉ được thuê tối đa mười người. Đây là số lượng hạn chế, hạn chế tiềm năng kinh doanh.
- Chỉ được đăng ký kinh doanh tại một nơi; không thể mở một địa điểm hoặc chi nhánh khác.
- Không có tư cách pháp nhân nên khi tham gia giao dịch sẽ được coi như một cá nhân, và vị trí pháp lý của hộ kinh doanh không được uy tín.
- Các thành viên hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm bằng tài sản sử dụng vào hoạt động kinh doanh của hộ.
- Do khả năng huy động vốn bị hạn chế nên hộ kinh doanh chỉ có thể tự xoay xở hoặc vay mượn của cá nhân, tổ chức khác.
- Nhà kinh doanh không được xuất hóa đơn đỏ; nếu muốn gửi hóa đơn cho khách hàng thì phải liên hệ với cơ quan thuế để mua và số lượng có thể mua cũng hạn chế.
Ưu điểm doanh nghiệp
- Có tư cách pháp nhân (trừ công ty tư nhân), có con dấu pháp nhân, có khả năng xuất hóa đơn đỏ.
- Không hạn chế số lượng lao động, ngành nghề kinh doanh.
- Khả năng huy động vốn của công ty lớn hơn, có thể phát hành cổ phiếu, trái phiếu, tăng
- khả năng vay vốn từ các tổ chức tín dụng, có số lượng thành viên góp vốn nhiều hơn.
- Tăng trưởng kinh doanh được cho phép, chẳng hạn như thành lập thêm chi nhánh hoặc địa điểm thương mại tại các địa chỉ khác.
- Về mặt tài chính, doanh nghiệp sẽ được ưu ái hơn về vay vốn cùng với chính sách hỗ trợ từ nhà nước.
Nhược điểm doanh nghiệp
- Chế độ kế toán, hạch toán, kiểm toán khó và phức tạp hơn, doanh nghiệp phải đóng thuế nhiều hơn hộ kinh doanh.
- Thủ tục thành lập doanh nghiệp vô cùng phức tạp; hồ sơ, chứng từ phải được lập theo quy định tại Nghị định 78/2015/NĐ-CP và nộp cho cơ quan đăng ký để giải quyết.
Quản lý nhân viên ngày càng trở nên phức tạp khi tổ chức sử dụng một số lượng lớn người. - Một số loại hình công ty có số lượng thành viên góp vốn lớn nên khó quản lý thành viên, dẫn đến một số thành viên có xung đột lợi ích.
- Chúng ta có thể thấy được ưu nhược điểm của 2 loại hình trên mà từ đó có thể lựa chọn nên thành lập hộ kinh doanh hay doanh nghiệp dựa trên quy mô của doanh nghiệp và khả năng tài chính của mình. Nếu bạn muốn phát triển quy mô sản xuất và chiến lược kinh doanh của mình, đăng ký với tư cách là doanh nghiệp là lựa chọn tốt nhất. Nếu bạn chỉ cần kinh doanh tại địa phương, thành lập một hộ kinh doanh là lựa chọn tốt nhất.
Nhà biên tập và quản lý đội ngũ sản xuất nội dung tại Replus.
Với hơn 05 năm kinh nghiệm tư vấn và biên tập nội dung sâu rộng trong lĩnh vực dịch vụ pháp lý và cho thuê văn phòng. Chia sẻ thông tin giá trị đến khách hàng, đối tác và thu hút hàng triệu lượt xem.
