Chưa bao giờ phong trào khởi nghiệp tại Việt Nam lại mạnh mẽ và có sức lan tỏa đến vậy. Từ người trẻ mới ra trường, hay người đi làm có công việc ổn định, cho đến bậc trung niên tuổi về hưu đều ấp ủ giấc mơ lập nghiệp kinh doanh, làm chủ cuộc đời mình…
Nhưng thực tế không bao giờ “ngọt ngào” đến vậy, đã có rất nhiều bạn trẻ khởi nghiệp nhưng con số thành công vẫn còn hạn chế. Có thể do các yêu tố khách quan, hoặc cho thể do sự chuẩn bị trước khi khởi nghiệp chưa được tốt.
Qua bài viết sau, Replus xin chia sẻ cùng bạn 5 bài học cần phải biết trước khi khởi nghiệp để giúp bạn có được sự chuẩn bị tốt nhất trên con đường của mình.
Tản mạn một chút về chuyện ngày xưa:
Ở cái thời của bố mẹ tôi, những năm một nghìn chín trăm, nhà nào mà có con làm “công chức nhà nước” là hãnh diện lắm! Các cụ có câu ”Một người làm quan, cả họ được nhờ”, bởi thế mà có những nhà chạy bao nhiều là tiền để con cái có một cái ghế nhân viên bàn giấy nho nhỏ trong các doanh nghiệp nhà nước, còn ước mộng “làm quan” thì… còn chờ đấy, vì quan chỉ có 1,2 ghế, mà người muốn lên thì có đến hàng trăm.
Cung thì ít, cầu lại nhiều, chỉ tiêu theo đó mà càng cao, người ta không chỉ xét đến yếu tố chuyên môn mà còn các yếu tố “bên ngoài” nữa.
Và câu chuyện ngày nay:
Người trẻ ngày nay năng động lắm. Họ không còn ngồi chờ cha mẹ lo lót cho một chiếc ghế văn phòng máy lạnh nhà nước với cái mác ”công việc ổn định” nữa. Họ cũng không bỏ phí 1/3 quãng thời gian mỗi ngày chỉ để làm những công việc nhàm chán. Họ dấn thân vào con đường kinh doanh, theo đuổi đam mê, chấp nhận thất bại và nắm trong tay chiếc chìa khóa của cuộc đời mình.
Tôi biết có rất nhiều người khởi nghiệp không như ý và mất mát rất nhiều. Thế nhưng, tôi hoàn toàn ủng hộ bạn, vì sự thất bại lớn nhất của cuộc đời không phải bạn mất một số vốn ban đầu, mà chính là nỗi sợ thất bại – nó ngăn cản sự sáng tạo, dập tắt ngọn lửa đam mê. “Không bao giờ là thất bại, tất cả chỉ là thử thách”- câu nói của cố chủ tịch HYUNDAI chính là động lực giúp tôi vượt qua những thất bại đầu tiên trên con đường lập nghiệp.
Tôi thấy các bạn trẻ ngày nay có một câu nói rất hay về cuộc sống: ”thích là nhích”, nó cho thấy được sức trẻ, sự tự tin dám nghĩ dám làm của các bạn. Tuy nhiên, áp dụng vào câu chuyện khởi nghiệp, thì bạn không chỉ cần sự dũng cảm “dám nhích”, mà phải “nhích” như thể nào cho đúng ấy mới là điều khó, vì “sai một ly, đi một dặm”.
Qua bài chia sẻ dưới đây về kinh nghiệm của tôi, mong rằng sẽ truyền cảm hứng cũng như kiến thức cho những bạn đang ấp ủ giấc mơ khởi nghiệp. Mỗi một bài viết, cũng như một trang sách đều là kiến thức quý báu để chúng ta học hỏi, tránh sai lầm không đáng có và tăng tỉ lệ thành công.
Vượt qua rào cản tâm lí:
Hẳn các bạn thường hay thấy cảnh một đứa trẻ nhỏ chạy chơi vấp ngã, thế là từ ông bà, cha mẹ lại “đánh” cái bàn, cái ghế vì làm con đau. Ô, thật kì lạ, cái bàn ấy bao nhiều năm vẫn ở yên một chỗ đấy thôi, nó có làm gì đâu để mọi người la mắng và đánh đập? Thế là ngay từ nhỏ, đứa trẻ ấy vô thức đã được dạy bài học “đổ lỗi cho kẻ khác” cho dù mang vỏ bọc là dỗ dành, yêu thương con của bậc sinh thành dưỡng dục.
Câu chuyện trên rất đỗi bình thường mà chúng ta vẫn bắt gặp hằng ngày trong mỗi gia đình. Nhưng, bạn có biết không, chính vỏ bọc gia đình quá lớn khiến những đứa trẻ mãi mãi chỉ là đứa trẻ trong hình hài người lớn. Người Việt Nam chúng ta thường không có thói quen chào đón sự thất bại, và chính vì vậy họ sợ con mình làm một điều gì đó mạo hiểm và tìm mọi cách để ngăn cản.
Do đó, bạn cần phải tập cho cha mẹ quen với việc không thể can thiệp quá nhiều vào tương lai mình nữa. Điều đó cần được thể hiện trong suốt cuộc đời bạn, từ việc tự lập trong học tập, tình cảm và đời sống. Cho họ thấy con đường bạn chọn là gì, mục tiêu thật rõ ràng, liệt kê những thất bại mà bạn sẽ gặp phải: mất tiền, tốn nhiều thời gian, chi phí cơ hội để theo đuổi ước mơ khởi nghiệp… và những kết qủa mà bạn sẽ đạt được khi thành công.
Còn việc thiếu nguồn lực? Đó là chuyện không chỉ của riêng người khởi nghiệp. Nó diễn ra bất kì lúc nào, từ một doanh nghiệp mới đến cả những công ty lâu năm. Làm ít thiếu ít, làm nhiều thiếu nhiều. Nếu bạn lấy đó làm lí do để cản đường, thì “khởi nghiệp” chỉ là một giấc mộng ngắn ngủi mỗi đêm. Tuổi trẻ là giai đoạn tốt nhất để khởi nghiệp, vì bạn có đủ sức khỏe, thời gian để đứng dậy sau mỗi vâp ngã. Tuy nhiên, nếu đam mê kinh doanh đến với bạn vào tuổi trung niên hay khi về hưu, cũng hãy đón nhận nó. Vì tuy bạn không còn đủ dẻo dai và sức trẻ thì bù lại bạn có một thứ cực kì quý báu: kinh nghiệm. Hãy nhớ, không bao giờ là quá trễ cho một khởi đầu mới.
Học – học nữa – học mãi:
Theo kinh nghiệm của tôi, trước khi trau dồi kĩ năng chuyên môn, hãy trang bị cho mình những kĩ năng mềm cần thiết. Giao tiếp là kĩ năng sống còn để thành công, và bán hàng là kĩ năng không thể thiếu để thành doanh (doanh nghiệp).
Đừng nên dồn hết toàn bộ tiền vào một rổ, đó là một sự đầu tư cực kì rủi ro. Hãy tập cho mình từ những dự án kinh doanh nhỏ “chậm mà chắc” trước khi bắt tay vào một dự án khởi nghiệp lớn cho bạn. Nếu như muốn mở một shop thời trang, trước đó bạn có thể bán online, bán tại nhà cho bạn bè, người thân để nắm bắt được xu hướng thị trường. Ý tưởng khi còn nằm trong đầu thường sẽ to hơn rất nhiều so với thực tế, vì vậy bạn không nên để nó trong đầu, viết ra giấy và tưởng tượng mình sẽ thành công như thế nào, mà hãy cho nó thành hiện thực. Luôn luôn nhớ câu thần chú“start small, really small”.
Giao tiếp là một kĩ năng cực kì quan trọng, nó không chỉ giúp bạn kiếm được những đơn hàng đầu tiên mà còn giúp bạn mở rộng các mối quan hệ. Hãy tìm cho mình một “người thầy”, học hỏi cách mà họ kinh doanh, quản lý đơn vị của họ. Có thể người thầy đó không làm trong lĩnh vực mà bạn khởi nghiệp, nhưng nhờ vậy bạn sẽ học được nhiều thứ hơn là kiến thức chuyên môn.
Khiêm tốn, cực kì khiêm tốn:
Tôi có một chị bạn – hiện nay là giám đốc công ty văn phòng ảo Replus đã dạy tôi bài học đầu đời: “Nhún mình không phải để thấp đi, mà để có sức bật cao hơn cho những lần sau, để cuối cùng không phải cúi đầu trước một ai nữa”. Những người khởi nghiệp, đặc biệt là với lứa tuổi trẻ thường thiếu kinh nghiệm trong việc kiềm chế cảm xúc. Họ hiếu thắng, dễ cay cú và luôn muốn chứng tỏ cái tôi của mình, thậm chí là cãi tay đôi với khách hàng để chứng tỏ mình đúng. Nhưng bạn ơi, hãy luôn nhớ, thắng trong một trận cãi vã với khách hàng, cũng đồng nghĩa với việc bạn đã thua hoàn toàn ngay trên chính sân nhà của mình.
Hãy học cách khiêm tốn đúng lúc, nhún nhường đúng nơi, ít nói và làm nhiều. Đây là giai đoạn đầu bạn ra thương trường – và sẽ không một ai muốn chỉ dạy cho một kẻ huênh hoang, khoác lác cả.
Tìm kiếm những người đồng đội
“Một cánh én nhỏ chẳng làm nên mùa xuân”. Hãy tìm kiếm cho mình những người đồng đội tri kỉ, cùng chung lí tưởng và sẵn sàng phấn đấu vì mục tiêu đã định. Bạn có thể tìm họ từ ngay chính người thân, bạn bè của mình, hoặc xa hơn một chút là ở những group khởi nghiệp. Như Google có Sergey Brin và Larry Page, Apple có Ronald Wayne, Steven Jobs và Steve Wozniak, Microsoft là Bill Gate và Paul Allen.
Bạn không muốn chia sẻ ý tưởng kinh doanh của mình cho bất kì ai khác? Ồ, không sao cả, vì ngay cả Mark Zuckerberg cũng chỉ khởi nghiệp một mình và hiện tại Facebook là mạng xã hội đứng nhất thế giới. Thế nhưng để có thành công rực rỡ như ngày hôm nay, đó là nhờ sự đóng góp của Dustin Moskovitz và Chris Hughes. Họ đã giúp Facebook có thêm tính năng và phổ biến nó khắp cả nước từ khi mới chỉ là một phần mềm nho nhỏ tại kí túc xá trường học. Có nhiều cách để đạt tới thành công, tại sao không chọn con đường ngắn hơn?
Có nên khởi nghiệp vào thời điểm hiện tại?
Kỉ nguyên 4.0 mở ra sự phát triển vượt bậc trong lĩnh vực công nghệ – khoa học. Cũng nhờ những tiện ích ấy mà câu chuyện khởi nghiệp ngày nay không còn quá khó khăn với những người có yêu thích và đam mê kinh doanh. Từ khâu lên ý tưởng sản phẩm, quảng bá, vận chuyển, chăm sóc khách hàng… tất cả đều có thể xây dựng từ kho big data với nền tảng công nghệ kĩ thuật số, phần mềm tự động hóa quản lí.
Bên cạnh đó, dự án “thung lũng silicon Việt Nam” là một tín hiệu đáng mừng cho thấy sự quan tâm đặc biệt của Nhà Nước cho các đối tượng doanh nghiệp, cũng là cơ hội để mở ra cánh cửa cho các nhà đầu tư nước ngoài. Rất nhiều tổ chức, hệ sinh thái khởi nghiệp được thành lập để giúp đỡ và tạo điều kiện, ”rót vốn” cho những bạn trẻ có ý tưởng kinh doanh sáng tạo.
Hơn nữa, việc khởi nghiệp hiện nay rất dễ dàng đối với các bạn trẻ khi có sự xuất hiện của dịch vụ cho thuê văn phòng ảo, vừa tiết kiệm chi phí thành lập doanh nghiệp và thủ tục cực kì nhanh chóng.
Cơ hội chỉ đến một lần trong đời, bạn đã sẵn sàng nắm lấy nó?
Có thể bạn sẽ quan tâm: 12 Lý do khiến nhiều bạn trẻ chọn làm việc tại các công ty Startup!
Nhà biên tập và quản lý đội ngũ sản xuất nội dung tại Replus.
Với hơn 05 năm kinh nghiệm tư vấn và biên tập nội dung sâu rộng trong lĩnh vực dịch vụ pháp lý và cho thuê văn phòng. Chia sẻ thông tin giá trị đến khách hàng, đối tác và thu hút hàng triệu lượt xem.